Sumqayıt – Cənubi Qafqazın sənaye mərkəzi

Son onillikdə Sumqayıt Azərbaycanın iqtisadi xəritəsində həm də innovasiya və yüksək texnologiya mərkəzi kimi öz mövqeyini möhkəmləndirib. Kimya sənayesindən metallurgiyaya, maşınqayırmadan kabel istehsalına qədər geniş sahələrdə fəaliyyət göstərən müəssisələr şəhərin iqtisadi dayaqlarını formalaşdırır.

Burada yerləşən Sumqayıt Texnologiyalar Parkı (STP) və Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı (SKSP) təkcə daxili bazar üçün deyil, həm də ixrac yönümlü istehsalın əsas platformalarıdır. Bu sənaye zonaları müasir istehsal infrastrukturu, logistika üstünlükləri, vergi və gömrük güzəştləri ilə xarici investorların diqqətini cəlb edir.

Sumqayıtın iqtisadi inkişaf strategiyası həm dövlət investisiyaları, həm də xarici sərmayənin cəlb olunmasına əsaslanır. Məhz bu yanaşmanın nəticəsidir ki, son illərdə ABŞ şirkətləri də şəhərdə iri həcmli layihələrə sərmayə yatırmağa başlayıb.

Sumqayıtda ABŞ investisiyası – yüksək dəqiqlikli istehsal zavodu

2023–2024-cü illərdə ABŞ şirkətləri tərəfindən Azərbaycanda həyata keçirilən ən iri layihələrdən biri məhz Sumqayıt Texnologiyalar Parkında yüksək dəqiqlikli sənaye avadanlıqları istehsalı zavodunun qurulmasıdır. Ümumi dəyəri 120 milyon dollar olan bu layihə, şəhərin sənaye potensialını yeni mərhələyə daşıyır.

Mexaniki emal zavodu, ölkənin maşınqayırma və metal emalı sənayesinin dirçəldilməsi, yerli istehsalın gücləndirilməsi məqsədilə yaradılıb. Zavodda:

• CNC texnologiyalarına əsaslanan dəqiq mexaniki emal sexi

• Turbin avadanlıqlarının və mürəkkəb konstruksiyalı detalların mikron səviyyəsində xətasız istehsalı

• ABŞ istehsalı olan “GLEASON” avadanlıqları ilə dişli çarxların emalı və pardaqlanması həyata keçirilir.

Bu texnoloji baza Sumqayıtı regionun ən qabaqcıl sənaye emalı mərkəzlərindən birinə çevirir və şəhərin ixrac imkanlarını artırır.

Vaşinqton görüşü – strateji tərəfdaşlıqda yeni mərhələ

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin ABŞ Prezidenti Donald Trampla Vaşinqtonda keçirdiyi görüş, iki ölkə arasında əməkdaşlıq gündəliyinin iqtisadi və texnoloji sahələrdə daha da dərinləşəcəyini göstərdi. Görüş zamanı səslənən fikirlər, xüsusən də süni intellekt, rəqəmsal transformasiya, müdafiə sənayesi və yüksək texnologiyalar üzrə birgə layihələrə dair planlar, Sumqayıt kimi sənaye mərkəzləri üçün yeni imkanlar açır.

Prezident İlham Əliyev səfər zamanı bəyan etdi:

“Dünyanın ən güclü ölkəsi ilə strateji tərəfdaşlıq həm fürsətdir, həm məsuliyyətdir. Bu format sərmayə, ticarət, enerji, tranzit, süni intellekt və müdafiə kimi sahələri əhatə edir. Bu əməkdaşlıq, iqtisadiyyatımızın şaxələndirilməsi və işsizliyin aşağı səviyyədə saxlanılması üçün yeni imkanlar yaradır.”

Bu, Sumqayıta aydın bir siqnaldır: şəhər artıq ABŞ şirkətlərinin texnologiya və sənaye layihələrini reallaşdıra biləcəyi etibarlı məkandır. Buradakı infrastruktur, güzəştlər və istehsal potensialı xarici sərmayə üçün əlverişli şərait yaradır.

Sumqayıtın gələcək perspektivləri

Görüşdən sonra formalaşan gündəlikdə Sumqayıt üçün bir neçə strateji inkişaf istiqaməti aydın görünür:

1. Yüksək texnologiyalar klasteri
   STP və SKSP bazasında süni intellekt, robototexnika və avtomatlaşdırılmış istehsal sahələrinin yaradılması, ABŞ texnologiyalarının tətbiqi ilə mümkündür.

2. Müdafiə sənayesi istehsalı
   ABŞ-la müdafiə sənayesi üzrə əməkdaşlıq çərçivəsində Sumqayıtda xüsusi təyinatlı avadanlıqların istehsalı potensialı var.

3. İxrac yönümlü istehsalın gücləndirilməsi
   ABŞ bazarına uyğun sertifikatlaşdırma və keyfiyyət standartlarının tətbiqi ilə Sumqayıt məhsullarının Şimali Amerika bazarına çıxışı təmin edilə bilər.

4. Yaşıl sənaye və ekoloji layihələr
   Kimya və metallurgiya sektorunda tullantıların azaldılması, alternativ enerji texnologiyalarının tətbiqi – ABŞ şirkətlərinin bu sahədə təcrübəsi Sumqayıtda tətbiq oluna bilər.

5. Yüksək ixtisaslı kadr hazırlığı
   ABŞ universitetləri və texnologiya mərkəzləri ilə birgə təlim proqramları vasitəsilə Sumqayıtda sənaye mütəxəssislərinin yeni nəsli formalaşdırıla bilər.

Sumqayıt bu gün Azərbaycanın sənaye ürəyidirsə, yaxın gələcəkdə o, ABŞ–Azərbaycan strateji əməkdaşlığının texnologiya və innovasiya mərkəzinə çevrilə bilər. Burada həyata keçirilən hər yeni layihə, yalnız şəhərin iqtisadi gücünü artırmaqla qalmır, həm də Cənubi Qafqaz regionunun inkişafına töhfə verir.

Sumqayıtda artıq uğurlu ABŞ investisiyası təcrübəsi mövcuddur, şəhər xarici sərmayə üçün lazım olan şəraiti təmin edir və tərəfdaşlıq əlaqələri ən yüksək səviyyədə inkişaf edir – indi əsas məqsəd bu imkanları daha da genişləndirməkdir.

www.sumqayitxeber.com