Son illər Cənubi Qafqaz regionunda gedən geosiyasi proseslər fonunda Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Gürcüstanın yeni Baş naziri İrakli Kobaxidzenin yanvarın 17-də Azərbaycana səfəri və Prezident İlham Əliyevlə keçirdiyi görüş iki ölkə arasındakı strateji tərəfdaşlığın yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu göstərir. Diqqətçəkən məqam odur ki, Kobaxidze parlament seçkilərindən sonra ilk xarici səfərini məhz Azərbaycana edib. Bu, təsadüfi seçim deyil – iki ölkə arasındakı münasibətlərin dərinliyi və strateji əhəmiyyətinin bariz göstəricisidir.
İki ölkə arasındakı münasibətlərin tarixi kökləri əsrlərə söykənir. Bu gün isə bu münasibətlər yeni məzmun və keyfiyyət qazanıb. Xüsusilə enerji və nəqliyyat sahəsindəki əməkdaşlıq təkcə regional deyil, qlobal əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycanın Gürcüstan iqtisadiyyatına 3,6 milyard dollar həcmində investisiya yatırması iqtisadi əməkdaşlığın miqyasını göstərir.
Enerji təhlükəsizliyi sahəsində əməkdaşlıq xüsusi diqqət çəkir. Azərbaycan təbii qazı hazırda 11 ölkəyə ixrac edilir və bu ixracatın həyata keçirilməsində Gürcüstan əvəzsiz tranzit ölkə rolunu oynayır. Keçən il qaz ixracatı 25 milyard kubmetrə çatıb ki, bunun 10 faizi məhz Gürcüstanın payına düşür. Daha maraqlı faktlardan biri də odur ki, Gürcüstanın istehlak etdiyi təbii qazın 80 faizindən çoxu Azərbaycan mənşəlidir.
Orta Dəhliz layihəsi çərçivəsində əməkdaşlıq xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu layihə Azərbaycan və Gürcüstanı Avropa ilə Asiya arasında körpüyə çevirir. Hər iki ölkədə nəqliyyat infrastrukturunun genişləndirilməsi və rəqəmsallaşdırılması layihələri paralel şəkildə həyata keçirilir. Bu koordinasiya olunmuş fəaliyyət bütövlükdə regional inteqrasiyaya xidmət edir.
Son illərdə yüksək səviyyəli qarşılıqlı səfərlər intensiv xarakter alıb. Prezident İlham Əliyevin Gürcüstana səfərləri (1 dövlət, 1 rəsmi, 9 işgüzar), eləcə də Gürcüstan rəhbərlərinin Azərbaycana müntəzəm səfərləri siyasi dialoqun yüksək səviyyəsini nümayiş etdirir. Xüsusilə 2023-2024-cü illərdə səfərlərin intensivliyi artıb.
İki ölkə arasında imzalanmış 123 sənəddən ibarət möhkəm müqavilə-hüquq bazası mövcuddur. Bu sənədlər əməkdaşlığın bütün sahələrini əhatə edir və münasibətlərin hüquqi əsasını təşkil edir.
Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Cənub Qaz Dəhlizi kimi strateji enerji layihələri və Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti regional əməkdaşlığın ən uğurlu nümunələridir. Bu layihələr təkcə iki ölkənin deyil, bütövlükdə Avrasiyanın enerji və nəqliyyat təhlükəsizliyinə xidmət edir.
Beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində də əməkdaşlıq yüksək səviyyədədir. BMT, ATƏT, GUAM, QDİƏT kimi platformalarda iki ölkə qarşılıqlı dəstək nümayiş etdirir və bir-birinin milli maraqlarına həssaslıqla yanaşır.
Nəticə olaraq qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri regionun ən uğurlu ikitərəfli əməkdaşlıq modelini təşkil edir. Bu münasibətlər regional sabitlik və inkişaf üçün əvəzsiz əhəmiyyətə malikdir. Gürcüstanın yeni Baş nazirinin ilk xarici səfərini Azərbaycana etməsi göstərir ki, Tbilisi rəsmi Bakı ilə münasibətlərə xüsusi önəm verir və bu münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsində maraqlıdır. Gələcəkdə iki ölkə arasında əməkdaşlığın daha da genişlənəcəyi gözlənilir. Xüsusilə rəqəmsal transformasiya, yaşıl enerji və innovasiya sahələrində yeni əməkdaşlıq perspektivləri mövcuddur. Orta Dəhliz layihəsinin inkişafı, enerji və nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi istiqamətində birgə səylər davam edəcək. Bütün bunlar Azərbaycan-Gürcüstan strateji tərəfdaşlığının dayanıqlı və uzunmüddətli xarakter daşıdığını göstərir.
Eldəniz Babayev, Təbiət Elmləri Təmayüllü Gimnaziyanın Təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini, “Tərəqqi” medallı
Müzakirə qapadılmışdır.