7 may 2025-ci il tarixində Vyetnam Sosialist Respublikası Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi To Lamın Azərbaycana səfəri iki ölkə arasında diplomatik, iqtisadi və strateji əlaqələrin inkişafında mühüm bir dönüş nöqtəsi oldu. Prezident İlham Əliyevin səfər çərçivəsində mətbuata verdiyi bəyanat bu mühüm hadisənin miqyasını və perspektivlərini tam şəkildə əks etdirdi. Səfər zamanı imzalanmış sənədlər, aparılan danışıqlar və ifadə olunan qarşılıqlı niyyətlər göstərdi ki, Azərbaycan və Vyetnam gələcək illərdə daha sıx və çoxşaxəli əməkdaşlığa hazırdır.
Səfər çərçivəsində imzalanmış sənədlər arasında xüsusi olaraq vurğulanan “Azərbaycan Respublikası ilə Vyetnam Sosialist Respublikası arasında Strateji Tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyanat” iki ölkə arasında əlaqələrin siyasi cəhətdən daha yüksək səviyyəyə yüksəldiyini göstərir. Prezident İlham Əliyev bu sənədi “çox ciddi siyasi sənəd” kimi xarakterizə edərək bildirdi ki, bu bəyanat Vyetnam–Azərbaycan münasibətlərinin inkişafında yeni mərhələnin başlanğıcıdır. Artıq bu strateji münasibətlər əsasında ikitərəfli əməkdaşlıq daha güclü təməl üzərində qurulacaq.
Azərbaycan və Vyetnam arasında əməkdaşlıq imkanları təkcə diplomatik münasibətlərlə məhdudlaşmır. Səfər zamanı iqtisadiyyat, ticarət, nəqliyyat, energetika, mədəniyyət, təhsil və innovasiya sahələrində geniş müzakirələr aparılıb. Prezident İlham Əliyev vurğuladı ki, hər iki ölkənin potensialı bu sahələrdə sıx əməkdaşlıq üçün çox əlverişlidir. Xüsusilə energetika sahəsində aparılan danışıqlar və imzalanmış sənədlər qarşıdakı illərdə konkret layihələrin reallaşacağına əsas verir.
SOCAR ilə Vyetnamın “PetroVietnam” şirkəti arasında imzalanmış Anlaşma Memorandumu, eyni zamanda SOCAR Trading və Binh Son Neftayırma zavodu arasında əməkdaşlıq razılaşması bu sahədə qarşılıqlı sərmayə və texnoloji mübadilənin başlanğıcıdır. Həmçinin qeyd olundu ki, Vyetnam şirkətləri Azərbaycanda, Azərbaycan şirkətləri isə Vyetnamda investisiya layihələrinə cəlb oluna bilər. Bu da iki ölkə arasında iqtisadi-ticarət münasibətlərini daha balanslaşdırılmış və davamlı hala gətirəcək.
Azərbaycan–Vyetnam ticarət əlaqələri hazırda əsasən neft məhsullarının satışına əsaslansa da, Prezident İlham Əliyev bu əlaqələrin daha balanslı və dayanıqlı formada inkişaf etdirilməsinin vacibliyini vurğuladı. Ticarət dövriyyəsinin yalnız neft amilindən asılı olmaması üçün informasiya mübadiləsi, investisiya imkanlarının təqdim olunması və biznes mühitinin şəffaflaşdırılması kimi addımların atılması zəruridir. Hökumətlərarası Komissiyanın uzun fasilədən sonra yenidən iclas keçirməsi planı da bu baxımdan strateji əhəmiyyət daşıyır. Komissiyanın fəaliyyəti, sözsüz ki, praktiki əməkdaşlıq istiqamətlərini daha effektiv şəkildə koordinasiya edəcək.
Səfər zamanı bərpaolunan enerji sahəsində fikir mübadiləsi aparılması və bu sahədə də əməkdaşlıq sənədlərinin imzalanması gələcəyə yönəlik strateji addım kimi qiymətləndirilə bilər. Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, Azərbaycanın bu sahədəki potensialı 6500 meqavatlıq təmiz enerji layihələri ilə təmsil olunur və bu imkanlar Vyetnam şirkətləri üçün də sərfəlidir. Eyni zamanda, Azərbaycan tərəfi də Vyetnamda bərpaolunan enerji sahəsində sərmayələrə maraqlı olduğunu bəyan edib. Bu, iki ölkə arasında enerji təhlükəsizliyi və iqlim hədəfləri çərçivəsində əməkdaşlığın yeni mərhələsidir.
Azərbaycan və Vyetnamın müdafiə sənayesi sahəsində də əməkdaşlıq etmək üçün geniş potensiala malik olduğu vurğulandı. Hər iki ölkədə bu sahədəki inkişaf və texnoloji baza birgə müəssisələrin yaradılması üçün əlverişli zəmin yaradır. İmzalanmış Anlaşma Memorandumu bu istiqamətdə atılmış ilk addımlardan biridir. Eyni zamanda, Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi ilə Vyetnamın Elm və Texnologiya Nazirliyi arasında imzalanan sənəd, innovasiya və rəqəmsal texnologiyalar sahəsində gələcək birgə layihələrin başlanmasını təşviq edir.
Azərbaycan və Vyetnam arasında təkcə iqtisadi deyil, mədəniyyət və humanitar sahələrdə də əməkdaşlıq genişlənir. Mədəniyyət nazirlikləri arasında imzalanmış Anlaşma Memorandumu, Milli Arxiv İdarələri arasında razılaşma və informasiya agentlikləri arasındakı əməkdaşlıq sazişi iki ölkə xalqlarının bir-birini daha yaxından tanıması və qarşılıqlı hörmətin dərinləşməsi üçün əhəmiyyətlidir. Bu sənədlər həm də təhsil, turizm və mədəni irs mübadiləsinin yeni imkanlarını açır.
Səfər zamanı beynəlxalq təşkilatlarda birgə fəaliyyətin əhəmiyyəti də xüsusi qeyd edildi. Azərbaycan və Vyetnam BMT və Qoşulmama Hərəkatı çərçivəsində bir-birini dəstəkləyən ölkələrdir. Vyetnamın BMT Təhlükəsizlik Şurasında Azərbaycanın mövqeyini dəstəkləməsi bu həmrəyliyin bariz nümunəsidir. Həmçinin, beynəlxalq hüququn aliliyinə dair ortaq mövqelər – ərazi bütövlüyü, suverenlik və sərhədlərin toxunulmazlığı prinsiplərinə sadiqlik – iki ölkə arasında dəyərlər baxımından da böyük uyğunluğun olduğunu göstərir.
Prezident İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi, Vyetnam Kommunist Partiyasının Baş katibinin Azərbaycana bu ilk səfəri, vaxt baxımından qısa olsa da, məzmun və nəticələr baxımından olduqca zəngin və məhsuldar olmuşdur. İmzalanmış sənədlər yalnız kağız üzərində qalmayacaq – konkret layihələrin başlanğıcını təşkil edəcək. Əməkdaşlığın strateji səviyyəyə qaldırılması, iqtisadi əlaqələrin şaxələndirilməsi, yeni texnologiya və yaşıl enerji layihələrinin təşviqi, humanitar əlaqələrin dərinləşdirilməsi və beynəlxalq arenada həmrəylik – bütün bunlar Azərbaycan–Vyetnam münasibətlərinin gələcək inkişafının əsas sütunlarıdır.
Səfər bir daha sübut etdi ki, coğrafi məsafələr qarşılıqlı maraqlar və ortaq dəyərlər qarşısında əngəl deyil. İki ölkənin rəhbərlərinin siyasi iradəsi sayəsində Azərbaycan ilə Vyetnam arasında münasibətlər yaxın gələcəkdə daha da inkişaf edəcək, yeni layihələr və uğurlar üçün möhkəm zəmin yaradacaq.
Hümbət Quliyev, sahibkar, Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyəti yanında İctimai Şuranın sədri,
“Dostlar”klubunun rəhbəri
Müzakirə qapadılmışdır.