Azərbaycan tarixində elə günlər var ki, onların mənası yalnız bir dövr üçün yox, bütöv bir millətin yaddaşı və gələcəyi üçün xüsusi əhəmiyyət daşıyır. 2025-ci ilin 21 avqust tarixi məhz belə günlərdən biridir. Prezident İlham Əliyevin Kəlbəcər şəhərinə etdiyi səfər və burada səsləndirdiyi çıxış yalnız bir rayonun sakinlərinə ünvanlanmış sözlər deyildi, həm də bütöv Azərbaycan xalqına verilmiş mesaj idi. 32 ildən sonra doğma yurda qayıdan kəlbəcərlilər üçün bu gün əsl bayram idi. Qürur, fərəh, sevinc və eyni zamanda, bir xalqın haqq yolunda qazandığı qələbənin təntənəsi burada əksini tapırdı. Prezidentin nitqi həm tarixi faktlara söykənir, həm də gələcəyə ünvanlanan aydın və strateji baxışlarla zəngin idi. Çıxışında işğal illərinin ağrı-acıları, xalqımızın mübarizəsi, dünya güclərinin ədalətsiz mövqeləri və nəhayət, Azərbaycan dövlətinin iradəsi nəticəsində əldə olunan tam qələbə geniş şəkildə izah olunmuşdur. Bu səfər həm də Kəlbəcərin bərpa olunmuş yeni simasının nümayişi idi – dağılmış, viran qoyulmuş şəhər artıq həyatla dolu məkana çevrilirdi.
Prezident İlham Əliyev çıxışında kəlbəcərlilərə müraciətlə “Əziz kəlbəcərlilər, Kəlbəcərə xoş gəlmisiniz!” sözləri ilə həm simvolik, həm də tarixi bir məqamı vurğuladı. Bu, sadəcə bir salamlaşma deyildi. Bu sözlər illərdir yurd həsrəti çəkən insanların ürəyinə su səpdi. Dövlət başçısı xatırlatdı ki, 32 il işğal altında qalan bu müqəddəs torpaqlara qayıdış xalqımızın iradəsinin, birliyinin və güclü dövlət siyasətinin nəticəsidir. Ədalət bərpa olundu, haqq öz sahibinə qaytarıldı. Azərbaycan xalqı bütün çətinliklərə baxmayaraq, heç vaxt inamını itirmədi, hər gün, hər an bu günü gözləyərək yaşadı. Bu, millətin tarix qarşısında böyüklüyünün sübutudur. Prezident vurğuladı ki, Kəlbəcərin yenidən qurulması, yeni yaşayış komplekslərinin inşası, məktəblərin, yolların, infrastrukturun yaradılması dövlətin və xalqın gücünün bir göstəricisidir.
Kəlbəcərin işğalı Azərbaycanın tarixində ən böyük faciələrdən biri kimi yaddaşlara həkk olunub. Prezident İlham Əliyev xatırlatdı ki, 1993-cü ilin aprelində Kəlbəcərin işğal altına düşməsi sadəcə erməni silahlı birləşmələrinin təcavüzü deyildi, həm də ovaxtkı hakimiyyətin satqın siyasətinin nəticəsi idi. Şuşa və Laçının işğalı ilə yaradılan coğrafi bağlantı Kəlbəcərin düşmən əlinə keçməsi ilə daha da möhkəmlənmiş və Azərbaycanın digər torpaqlarının işğalını sürətləndirmişdi. Prezident açıq şəkildə qeyd etdi ki, AXC-Müsavat cütlüyü xalqı aldatmaqla hakimiyyətə gəlmiş, ancaq doğma torpaqları qorumaq iqtidarında olmamışdır. Ermənistanın havadarları isə münaqişəni həll etmək deyil, əksinə, işğalı əbədiləşdirmək üçün çalışırdılar. Bu, həm regionda, həm də beynəlxalq miqyasda ədalətsizliyin bariz nümunəsi idi.
Prezident İlham Əliyev çıxışında bir daha xatırlatdı ki, Azərbaycan heç vaxt işğalla barışmadı. 2003-cü ildən başlayaraq bu xətt bütün dövlət siyasətinin mərkəzində dayanmışdı. Güclü iqtisadiyyat quruldu, beynəlxalq aləmdə Azərbaycanın mövqeləri möhkəmləndirildi, ordu ən müasir silahlarla təchiz olundu, vətənpərvər gənc nəsil yetişdirildi. Nəticədə, 2020-ci ilin 44 günlük Vətən müharibəsində Azərbaycan ordusu Ermənistanı kapitulyasiyaya məcbur etdi. Bir güllə belə atılmadan Kəlbəcər azad edildi. Dövlət başçısı vurğuladı ki, bu, xalqın və ordunun birliyinin, iradəsinin və yüksək mənəviyyatının nəticəsi idi. Ermənistan ordusunda on minlərlə fərarilik olduğu halda, Azərbaycan ordusunda bir nəfər belə fərari yox idi. Bu fakt xalqımızın və dövlətimizin gücünü bir daha təsdiqləyir.
Prezidentin səfəri zamanı diqqət çəkdiyi ən mühüm məqamlardan biri də Kəlbəcərin bərpa olunması idi. İşğal dövründə dağıdılan şəhər və kəndlərin yerində bu gün müasir yaşayış kompleksləri, məktəblər, infrastruktur layihələri inşa edilir. Prezident qeyd etdi ki, artıq birinci yaşayış kompleksində kəlbəcərlilər evlərlə təmin olunublar, növbəti mərhələdə isə on minlərlə insan üçün yeni binalar tikiləcək. Yol, işıq, qaz, su, məktəblər, səhiyyə ocaqları, sosial obyektlər – bütün bunlar dövlətin həyata keçirdiyi “Böyük Qayıdış” proqramının bir hissəsidir. Azərbaycan dövləti işğalçıların viran qoyduqları torpaqlarda həyatın bərpasını təmin edir. Bu isə həm də Azərbaycan xalqının böyüklüyünü göstərir: düşmənin dağıtdığını Azərbaycan dövləti daha da gözəl şəkildə qurur və xalqına qaytarır.
Prezident İlham Əliyev çıxışında Ermənistanla normallaşma prosesinə də xüsusi diqqət ayırdı. O vurğuladı ki, Ermənistan-Azərbaycan sülh müqaviləsinin müəllifi məhz Azərbaycan tərəfidir və sənəddə Azərbaycanın mövqeləri tam təmin olunmuşdur. Naxçıvanla quru bağlantısının yaradılması tarixi bir nailiyyət kimi dəyərləndirilir. Bu, təkcə Azərbaycanın iki hissəsini birləşdirmir, həm də regionu beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin mühüm qovşağına çevirir. Dövlət başçısı bildirdi ki, Azərbaycan həm qalib ölkə, həm də sülhün təminatçısıdır. Heç kimin torpağını zəbt etməyən, ancaq öz ərazi bütövlüyünü bərpa edən Azərbaycan indi beynəlxalq miqyasda nümunəvi mövqe sərgiləyir.
Prezident İlham Əliyevin 2025-ci il avqustun 21-də Kəlbəcərdə səsləndirdiyi nitq həm keçmişin dərslərini bir daha xalqın yaddaşına həkk etdi, həm də gələcəyin yol xəritəsini ortaya qoydu. İşğal illərinin faciələri, xalqın çəkdiyi əzablar, dövlətin apardığı mübarizə və nəhayət, qazanılan möhtəşəm Qələbə bir daha xatırladıldı. Bu gün Kəlbəcər yalnız azad olunmuş bir şəhər deyil, həm də Azərbaycan xalqının iradəsinin, gücünün, birliyinin simvoluna çevrilmişdir. Prezidentin vurğuladığı kimi, xalqımız nə etdiklərini unutmur, amma düşmənə etdiyini etmədən, daha da güclü, qurucu və sülhsevər mövqe ilə irəliləyir.
Kəlbəcərin dirçəlişi Azərbaycan dövlətinin gücünün bariz nümunəsidir. 32 illik həsrətdən sonra bu torpaqlarda yenidən həyat başlayır, evlər, məktəblər, yollar, müəssisələr inşa olunur. Bir zamanlar viran qoyulmuş bu diyar indi dünyanın ən gözəl bölgələrindən birinə çevrilməkdədir. Bu, yalnız dövlət siyasəti deyil, həm də xalqın iradəsinin, dözümünün və mübarizliyinin nəticəsidir. 2025-ci ilin avqust səfəri tariximizə həm də ona görə yazıldı ki, Azərbaycan xalqı bir daha gördü: onun dövlət başçısı yalnız qələbə qazandıran lider deyil, həm də işğaldan azad olunmuş torpaqlarda yeni həyatın memarıdır.
Sevindik Hüseynov, Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin işləri üzrə Dövlət Komitəsinin Sumqayıt şöbəsinin sabiq müdiri, təqaüdçü
Müzakirə qapadılmışdır.