ARDNŞ-in «Azərikimya» İstehsalat Birliyi Müşahidə Şurasının sədri, Milli Məclisin deputatı Muxtar Babayein yap.org.az saytına müsahibə verib. Müsahibəni olduğu kimi diqqətinizə çatdırırıq:
– Muxtar müəllim, bu gün Azərbaycanda iqtisadiyyatın diversifikasiyası siyasəti həyata keçirilir. Bu siyasətin əhəmiyyəti haqqında fikirlərinizi bilmək istərdik…
– Azərbaycan dövlət müstəqilliyi əldə etdikdən sonra xalqımızın müdrik rəhbəri Heydər Əliyevin uzaqgörən daxili və xarici siyasəti nəticəsində ölkə iqtisadiyyatı çox keçmədən nəinki düçar olduğu çətin və ağır vəziyyətdən xilas ola bildi, hətta özünün ilkin inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu. Dünyanın siyasi mənzərəsinin Azərbaycan üçün əlverişsiz və mürəkkəb olduğu bir dövrdə Ulu öndər bir sıra hegemon dövlətlərin gizli və bəzən də açıq təzyiqlərinə baxmayaraq, özünəməxsus yüksək iradə və qətiyyət nümayiş etdirərək, həm də yeganə düzgün qərar qəbul edərək, 20 sentyabr 1994-cü ildə bir çox beynəlxalq neft şirkətlərinin iştirakı ilə «Əsrin kontraktı»nın imzalanmasına nail olmuşdu. Məhz həmin beynəlxalq kontraktın imzalanması, Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) əsas ixrac boru kəmərinin inşasına başlanması ilə Azərbaycan bütün dünya miqyasında öz iqtisadi və siyasi müstəqilliyini bir daha və qəti şəkildə təsdiqlədi, eyni zamanda ölkəmizin bugünkü sürətli, dinamik inkişafının möhkəm təməli qoyulmuş oldu.
Ölkə rəhbərliyinin uzaqgörən iqtisadi siyasətinin, qlobal olaraq düşünülmüş neft strategiyasının nəticəsi, dövrün ən mühüm və respublikamız üçün strateji baxımdan xüsusi əhəmiyyətə malik beynəlxalq layihələrindən olan BTC-nin reallaşdırılması sayəsində Xəzərin Azərbaycan sektorunda neft hasilatının artması və onun nəqli üçün şaxələndirilmiş ixrac neft kəmərləri sisteminin yaradılması region və Avropa ölkələrinin karbohidrogenlərlə daimi və etibarlı təminatı üçün böyük perspektivlərə yol açdı. Bu gün Xəzəryanı ölkələrdə hasil olunan enerjidaşıyıcıların da nəql edilməsində mühüm rol oynayan Azərbaycan artıq 3 neft və 4 qaz kəmərləri şəbəkəsinə malikdir ki, bu da region ölkələrinin enerji təhlükəsizliyinin təminində xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Ölkəmizin xam neftinin və müxtəlif neft məhsullarının dəmir yolu ilə Gürcüstanın limanlarına nəql olunaraq, oradan Qara dəniz vasitəsilə Avropa ölkələrinə ixracı da məqsədyönlü diversifikasiya prinsiplərindən irəli gəlmişdir.
Xəzərin karbohidrogen ehtiyatlarının zənginliyi, «Şahdəniz», «Günəşli», «Bahar» yataqlarında yeni təbii qaz ehtiyatlarının aşkara çıxarılması və istifadəsi son illərdə ölkəmizin təkcə neft yox, həm də təbii qaz hasilatçısı və ixracatçısı kimi də beynəlxalq aləmdə nüfuzunu və strateji əhəmiyyətini artırmışdır.
Ölkəmizdə neft-qaz hasilatı həcminin ildən-ilə yüksəldilməsi, onun nəqli və istehlakçılara çatdırılması sahəsində fəaliyyətini daha da genişləndirməklə hazırda regionun güclü və nüfuzlu neft-qaz şirkətinə çevrilmiş SOCAR öz istehsalat-terminal aktivini də müxtəlif şaxələr, istiqamətlər üzrə gücləndirməkdədir. Türkiyədə «Petkim» neft-kimya kompleksi, Qara dəniz sahilində Kulevi neft terminalı kimi enerji aktivlərinə malik olan Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti ötən il İzmir vilayətində yeni bir neft emalı zavodunun – «Star» müəssisəsinin təməlini qoymuşdur.
Bu gün ölkəmizin ən mühüm təbii enerji sərvətlərindən olan karbohidrogen ehtiyatlarından maksimum və səmərəli istifadə edilməsinin, onların Avropa ölkələrinə nəqlinin şaxələndirilməsinin nəticəsi olaraq əldə edilmiş iri neft kapitalı sayəsində Azərbaycan öz iqtisadiyyatını gücləndirməklə və dünya iqtisadi birliyinə sürətlə inteqrasiya etməklə dinamik inkişafını uğurla davam etdirir.
Ölkə daxilində və regionda enerji layihələrinin diversifikasiyasından beynəlxalq iqtisadi əməkdaşlıq sahəsində mühüm vasitə kimi yararlanmaqla yanaşı, neft faktorundan səmərəli şəkildə faydalanaraq, ölkə iqtisadiyyatının digər sahələrinin, xüsusilə də qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi, sənayenin bütün aparıcı sahələrində, o cümlədən neft-kimya kompleksində müasir texnologiyaların və elmin son nailiyyətlərinə əsaslanan yeniliklərin tətbiqi artıq özünün gözlənilən dividendlərini verməkdədir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin uzaq perspektivə hesablanmış ideya və təşəbbüsləri sayəsində neft gəlirlərindən ölkənin qeyri-neft sektorunda, xüsusilə də iqtisadiyyatın mühüm sahələrindən olan tikinti, nəqliyyat və energetika sistemində də diversifikasiya prinsipi əsas götürülərək, maksimum səmərə ilə istifadə edilməkdədir. Respublikanın elektrik enerjisinə olan tələbatının ödənilməsində mühüm rol oynayan Mingəçevir su elektrik stansiyaları, rekonstruksiya edilərək əsaslı şəkildə yenidən qurulmuş Şimal Dövlət Elektrik stansiyası ilə ölkənin böyük potensiala malik energetika sisteminin daha da gücləndirilməsi və genişləndirilməsi, regionların enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə son bir-neçə ildə 11 yeni elektrik stansiyası, o cümlədən Naxçıvanda, Sumqayıtda, Şəkidə və respublikanın digər bölgələrində ən son texnologiyalar əsasında hazırlanaraq inşa edilmiş modul tipli elektrik stansiyaları istismara verilmişdir. Hazırda respublikanın elektrik enerjisi sisteminə daxil olan 13 istilik və 6 su elektrik stansiyası onlardan diversifikasiya prinsipi üzrə yüksək səmərə ilə və daha etibarlı şəkildə istifadə etməyə imkan verir.
Regionların müntəzəm və etibarlı enerji təminatında bu il və gələn il istismara veriləcək «Cənub» və «Şimal-2» elektrik stansiyaları, həmçinin Füzuli və Dəvəçidə inşa edilən su elektrik stansiyaları mühüm əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Xüsusilə diqqətəlayiqdir ki, ölkəmizin enerji sisteminin genişləndirilməsi və diversifikasiyası sayəsində hətta ən ucqar rayonlarımızda belə sənaye müəssisələrinin və əhalinin elektrik enerjisi ilə təminatında stabilliyə və daha yüksək etibarlılığa nail olunmuşdur.
– Siz Azərbaycanın böyük sənaye şəhəri olan Sumqayıtın seçicilərini Parlamentdə təmsil edirsiniz. Bu gün şəhərdə yeni muəssisələrin yaradılması istiqamətində hansı addımlar atılır?
– Bu bir həqiqətdir ki, Sumqayıtdan söz düşəndə kimyanı təsəvvürə gətirməmək, kimyadan danışanda isə Sumqayıtdan söz açmamaq, ümumiyyətlə, bunları bir-birindən ayırmaq qeyri-mümkündür. Təməli qoyulduğu ilk günlərdən etibarən Sumqayıt kimyaçılar şəhəri kimi tanınıb, ötən illər ərzində burada halal zəhmətə bağlı olan əməksevər bir şəhər cəmiyyəti formalaşmışdır. Bu gün Sumqayıtda elə bir ailə tapılmaz ki, onun heç olmasa bir üzvü kimya sənayesində çalışmasın, nə vaxtsa kimya ilə bu və ya digər dərəcədə bağlılığı olmasın. Odur ki, şəhərin həm neft-kimya, həm də digər iqtisadi struktur sahələrinin bugünkü və perspektiv inkişafi hər bir sumqayıtlı üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir və olduqca mühümdür.
Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin son dövrlərdə Sumqayıta səfərləri, burada hər il bir-birinin ardınca yeni və müasir, yüksək texnologiyalar əsasında yaradılan sənaye müəssisələrinin təməlinin qoyulması, mühüm sosial obyektlərin, o cümlədən Olimpiya kompleksinin istifadəyə verilməsi, şəhərin sürətli sosial-iqtisadi inkişafı, nümunəvi sənaye mərkəzinə, paytaxt Bakı kimi gözəl və abad bir şəhərə çevrilməsi üçün ikinci dəfə dövlət büdcəsindən maliyyə vəsaitinin ayrılması hər bir sumqayıtlıda doğma şəhərin xoş sabahına ümidləri daha da artırmış, şəhərin yeni sosial-iqtisadi proqram və layihələr əsasında yenidən qurulacağına, ilk növbədə sağlam ekoloji muhitin təmin olunacağına, sosial-məişət şəraitinin, yaşayış səviyyəsinin yaxşılaşacağına, digər mühüm məsələlərin də öz pozitiv həllini tapacağına dərin inam yaratmışdır.
Məmnunluqla qeyd edə bilərəm ki, Sumqayıtın ən iri sənaye strukturu olan “Azərikimya” İstehsalat Birliyi ARDNŞ tərkibində fəaliyyət göstərdiyi ilk günlərdən başlayaraq kimyaçılarımız şəhər ictimaiyyəti ilə daha çox qaynayıb-qarışmış, birgə mədəni-kütləvi, sosial tədbirlər keçirmiş, idman-sağlamlıq spartakiadalarının, müxtəlif növ yarış və oyunların təşkilatçısı olmuşdur. İctimaiyyətin iştirakı ilə təşkil olunan tədbirlər, müxtəlif görüşlər zamanı aydın hiss olunur ki, sumqayıtlılar şəhərin ictimai-sosial həyatının canlanmasında kimyaçılarla bir sırada olmaqdan məmnunluq, xoş ovqat duyur, sağlamlıq və ruh yüksəkliyi, nikbinlik yaradan tədbirlərin keçirilməsində “Azərikimya” kollektivi ilə birgə olmağa çalışır.
Yeni yaradılan və gələcəkdə yaradılacaq müəssisələrə gəlincə isə deməliyəm ki, Azərbaycanda dövlət müstəqilliyi əldə edildikdən sonra Ulu öndər Heydər Əliyevin diqqət və qayğısı sayəsində Sumqayıtın iqtisadi xəritəsində bir-çox yeni, müasir tipli sənaye obyektləri yaradılmışdır. Şəhərdə tullantısız, müasir texnologiyalar əsasında inşa edilmiş «Azkompozit», «Güntex», «Basf Kaspian» müəssisələri, «Bismak» Qida-sənaye Kompleksi, yeni Elektrik stansiyası və s. istifadəyə verilmiş, «Azərboru»nun istehsalat fəaliyyəti bərpa edilmiş, onlarla yeni yaradılmış kiçik müəssisə ilk məhsullarını verməyə başlamışdır.
Sumqayıtın nəinki Azərbaycanın, bütünlükdə regionun ən yüksək inkişaf etmiş sənaye mərkəzinə çevrilməsini qarşıya məqsəd qoymuş ölkə başçısı İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə respublika iqtisadiyyatında müstəsna əhəmiyyəti olan Sumqayıt Texnologiyalar Parkının qısa bir müddətdə inşa edilib istifadəyə verilməsi bu sahədə atılmış ən mühüm addımlardan biridir. Keçmiş İEM-2-nin ərazisində inşa edilmiş Texnoparkdakı müəssisələrin sayı yaxın zamanlarda 17-ə çatdırılacaqdır. Hazırda müasir texnologiyalar əsasında yaradılmış bu müəssisədə respublika üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən və böyük ixrac potensialına malik elektroenergetika və maşınqayırma sənayesi məhsulları – müxtəlif təyinatlı kabellər, yüksək gərginlikli avadanlıqlar, o cümlədən transformatorlar, hidroturbinlər, elektrik mühərrikləri, borular və s. istehsal edilir.
İlboyu günəş işığı bol olan və küləklər diyarı kimi tanınan ölkəmizdə təbii enerji mənbələrindən geniş miqyasda və daha səmərəli istifadə etmək üçün Azərbaycan Prezidentinin təşəbbüsü ilə Sumqayıtın genişlənməkdə olan sənaye zonasında yeni təyinatlı, ən yüksək və tullantısız texnologiyalar əsasında yaradılmış «Güntex» zavodunda respublikamızda ilk dəfə olaraq yeni istehsalat sahələri – «günəş modulları» (batareyaları) və LED lampaları xətləri işə salınmışdır.
Bu müəssisənin yaradılması Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində ölkə rəhbərliyinin apardığı uğurlu siyasətin davamı kimi xüsusilə diqqətəlayiqdir.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, «günəş modulları»na yalnız Azərbaycanda deyil, ilin günəşli dövrünün çox olduğu digər ölkələrdə, o cümlədən Orta Asiya respublikalarında və cənub ölkələrində də böyük ehtiyac vardır. Təsadüfi deyil ki, «Güntex»in fəaliyyyətinin daha da genişləndirilməsi, günəş batareyalarından və digər alternativ enerji mənbələrindən maksimum səmərə ilə istifadə edilməsi məqsədilə ölkə Prezidentinin müvafiq Fərmanı əsasında gələcək böyük perspektivə hesablanmaqla Azərbaycan Respublikasının Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Şirkəti yaradılmışdır.
Dövlət başçısının Sumqayıtda təməlqoyma mərasimində iştirak etdiyi daha bir müəssisənin – Karbamid zavodunun layihəsi “2008-2015-ci illərdə Azərbaycanda əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı”na əsasən hazırlanmışdır. Zavodun inşası üçün “Azərikimya”nın istifadəsində olan ərazidən 24 hektar torpaq sahəsi ayrılmışdır. Müəssisənin tikintisi dövlət investisiyaları hesabına maliyyələşdiriləcək və 2012-2014-cü illər ərzində həyata keçiriləcəkdir. Gündəlik istehsal gücü 1200 ton ammonyak, 2000 ton karbamid təşkil edəcək müəssisədə əsas xammal kimi təbii qazdan istifadə olunacaqdır. Zavodun inşası zamanı 3 min nəfər mövsümi işlə, müəssisə fəaliyyətə başladıqdan sonra isə 500 nəfər daimi işlə təmin olunacaqdır.
Bu ilin ən perspektivli layihələrindən biri də ölkə başçısının 21 dekabr 2011-ci il tarixli digər bir Sərəncamı üzrə Sumqayıtın sənaye zonasında 167,7 hektarlıq bir ərazidə Kimya Sənaye Parkının yaradılması ilə bağlıdır. Bu, mütərəqqi texnologiyalar əsasında yaradılmış nümunəvi bir emal şəhərciyi olacaqdır. Yeni kompleksin inşasında əsas məqsəd sənayenin özəl sektorunun, kiçik və orta biznesin inkişafına, nəticə etibarilə isə müasir texnologiyalar əsasında rəqabət qabiliyyətli sənaye məhsulları istehsalına, əhalinin yeni iş yerləri ilə təmin edilməsinə nail olmaqdır. Bu, eyni zamanda ölkədə innovativ və yüksək texnologiyalar əsasında rəqabət qabiliyyətli sənaye istehsalının inkişafı üçün münbit şərait yaradacaq, qeyri-neft sektorunun davamlı inkişafını təmin edəcəkdir.
Magistral və dəmiryol xətlərinin Sumqayıt Kimya Sənaye Parkına yaxın olması, bu sənaye şəhərciyində yerləşəcək emal müəssisələrinin yaxın gələcəkdə müasir standartlara cavab verən texnoloji avadanlıqlarla, “Azərikimya” İB tərəfindən xammal və yarımfabrikat məhsullarla təmin edilməsi, orada kiçik müəssisələrin sahibkarları üçün güzəştli və sərfəli biznes mühitinin yaradılması, nəticə etibarilə onlarla çeşiddə son kimyəvi məhsulun istehsalına bilavasitə Azərbaycanda nail olunması ölkə iqtisadiyyatı üçün yeni və daha böyük perspektivlər vəd edir.
O da xüsusilə əhəmiyyətlidir ki, yeni müəssisələrin sənaye zonasında, həm də ən son, müasir texnologiyalar əsasında inşa olunması nəzərdə tutulmuşdur. Bu isə, heç şübhəsiz ki, ilk növbədə Sumqayıtın ekoloji təmizliyinin qorunması və şəhər əhalisinin sağlam mühitdə yaşamasının təmin olunmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edəcəkdir.
– Bəs, ARDNŞ-in “Azərikimya” İstehsalat Birliyi öz fəaliyyətində nə kimi uğurlara nail olmuşdur? Birliyin tərkibində fəaliyyət gostərən müəssisələrin modernləşməsi, yeni istehsalat sahələri ilə bağlı hansı yeniliklər həyata keçirilir?
– “Azərikimya”nın müəssisələrində yeniləşmə və rekonstruksiya işləri, istehsalatın müxtəlif sahələrində müasir standartlar səviyyəsində olan, avtomatlaşdırma-kompüter sistemi üzrə idarə edilən qurğu və avadanlıqların, yeni texnologiyaların tətbiqi son iki ildə geniş yer almaqdadır. Etilen-polietilen zavodunun EP-300 istehsalatında məhsul istehsalının artımına, xammal və yarımfabrikat məhsulların itkisinin qarşısının alınmasına yönəldilmiş əsaslı təmir və modernləşmə işləri, kimyəvi proseslərin ahəngdarlığını və davamlı olmasını təmin etmək məqsədilə yeni texnologiyanın tətbiqi, «Polimir-120» istehsalatında ilk dəfə olaraq robot tipli mexanizmlərin quraşdırıldığı müasir paletləmə-qablaşdırma kompleksinin yaradılması və s. bu sahədə görülmüş mühüm tədbirlərdəndir.
İstehsalat sahələrinin rekonstruksiyası, texniki yeniləşməsi və müasirləşdirilməsi istiqamətində görülmüş tədbirlərin real nəticəsi olaraq “Azərikimya” İstehsalat Birliyinin əməkçiləri ötən istehsalat ilini və bu ilin 6 ayını uğurlu əmək nailiyyətləri ilə yola salmışlar. Etilen-polietilen zavodunda kollektivin gərgin əməyinin, texnoloji rejimə ciddi əməl edilməsinin, yeni tətbiq olunan texnologiyalar sayəsində boşdayanmaların minimuma endirilməsinin nəticəsi kimi əsas məhsullar üzrə proqnoz tapşırıqları artıqlaması ilə yerinə yetirilmiş, əsas ixrac məhsulları olan etilen və polietilenin istehsalı yüksək səviyyəyə çatdırılmışdır. Bütünlükdə isə Birlik üzrə dinamik inkişafa və məhsulların yüksək keyfiyyətinə nail olunmuş, xammal və məhsulların, enerjidaşıyıcıların nəql olunduğu xətlərin yeniləri ilə əvəz olunması, xammal və hazır məhsul itkilərinin qarşısının alınması sayəsində xeyli həcmdə kimyəvi məhsula, həmçinin istilik və elektrik enerjisinə qənaət edilmişdir.
Xüsusilə təqdirəlayiqdir ki, ötən iki il ərzində yüksək istehsalat göstəricilərinə nail olmuş kimyaçılarımızın əmək haqqları da orta hesabla iki dəfədən çox artmış, maddi vəziyyətləri yaxşılaşmış, onlarda həm kimya sənayesinin gələcəyinə, həm də öz sabahlarına inam hissi yüksəlmişdir.
Prioritet olaraq müasirləşməyə, texniki yeniləşməyə doğru istiqamət götürmüş «Azərikimya»da hazırda yeni layihələrin həyata keçirilməsi ilə bağlı texniki hazırlıq işləri aparılmaqdadır. Artıq xaricdən polipropilen qurğusunun alınması və quraşdırılması üçün müvafiq müqavilə bağlanmışdir. Yeni qurğunun yaxın gələcəkdə istismara verilməsi ilə Azərbaycanda ilk dəfə olaraq çox qiymətli bir məhsul kimi dünyada tələbatın olduqca yüksək olduğu polipropilen istehsal ediləcəkdir. İllik istehsal gücü 200 min ton olacaq texnoloji xəttin sayəsində propilenin xaricə sadəcə xammal kimi, emal olunmadan ixracının, həmçinin respublikamızın polipropilendən hazırlanan müxtəlif məişət əşya və məmulatlarının idxalının qarşısı xeyli alınmış olacaq, onların bilavasitə Azərbaycanda hazırlanması üçün əlverişli imkan və şərait yaradılacaqdır. Aşağı təzyiqli polietilen istehsalı qurğusunun inşasi ilə əlaqədar isə hazırda məsləhətləşmələr aparılır və yaxın gələcəkdə bu məsələ də yəqin ki, öz müsbət həllini tapacaqdır.
– Bu gün ölkəmizdə qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi prioritet məsələlərdəndir. Azərbaycan iqtisadiyyatında onun yeri və rolunu necə görürsünüz?
– Azərbaycanın bütün dünyaya, hamıya bəlli olan reallığı budur ki, neft sektoru ölkəmizin iqtisadiyyatında çox mühüm yer tutur, onun xüsusi çəkisi və potensialı kifayət qədər böyükdür. Ölkəmizin sürətli iqtisadi inkişafına səbəb olmuş bu mühüm amil hələ 4 il əvvəl başlamış dünya iqtisadi böhranı fonunda özünü daha aydın göstərir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin müdrik daxili və xarici siyasətinin davamı olaraq Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin bir-birinin ardınca həyata keçirdiyi mühüm, uzaq perspektivə hesablanmış, düşünülmüş tədbirlərin nəticəsidir ki, Azərbaycan nəinki iqtisadi böhrandan yan keçməyi bacarmış, hətta bu gün öz yüksək və sürətli inkişafı ilə dünya ictimaiyyətinin diqqətini özünə cəlb edə bilmişdir. Təbii ki, son dövrlərdə əldə olunmuş bütün iqtisadi və həmçinin siyasi nailiyyətlər ilk növbədə neft faktoru ilə bağlıdır. Bu, danılmazdır. Lakin məlum olduğu və ölkə rəhbərinin də bunu etiraf etdiyi kimi, yeraltı sərvətlərimizin ən qiymətlisi olan neft heç də daimi deyildir və o ən yaxşı halda 70-80 ildən sonra tükənə bilər. Məhz bunu nəzərə alaraq, ölkə başçısı bu gün neft gəlirlərindən daha səmərəli şəkildə istifadə etməklə karbohidrogen ehtiyatlarının hələ də bol olduğu indiki zamanda ölkənin qeyri-neft sektorunun məhz neftin sayəsində möhkəm təməlini yaratmağı və inkişaf etdirməyi təxirəsalınmaz bir vəzifə kimi qarşıya qoymuşdur. Bu mühüm vəzifənin reallaşdırılması ilə Azərbaycanın iqtisadi baxımdan güclü və qüvvətli bir ölkə kimi daim inkişafda olması, xalqımızın yüksək həyat səviyyəsinin, ölkəmizin xarici təsirlərdən və faktorlardan etibarlı şəkildə qorunmasının təmin edilməsi üçün bu mühüm missiyanın uğurla yerinə yetirilməsinə, elə bu günlərimizdən etibarən mövcud neft potensialından maksimum bəhrələnmək, ondan səmərəli istifadə etmək son dərəcə mühüm və vacibdir.
Məhz bütün bunlar nəzərə alınmaqla ölkə başçısının təşəbbüsü ilə Bakıda və respublikamızın digər şəhər və rayonlarında qeyri-neft sektoruna daxil olan sahələrin – energetika, avtomatika, tikinti-inşaat, kənd təsərrüfatı və digər sahələr üzrə iri və unikal müəssisələrin, infrastruktur sahələrinin, turizmin və s. inkişafına xüsusi diqqət yetirilməkdədir. Respublikamızda tikinti-inşaat sektorunun, kənd təsərrüfatının ayrı-ayrı sahələrinin, idmanın, turizmin, təhsil və səhiyyənin inkişafına yönəldilmiş neft gəlirləri vəsaitləri, onlardan məqsədyönlü şəkildə, maksimum səmərə ilə istifadə edilməsi bu sahədə dövlət səviyyəsində aparılan iqtisadi siyasətin real təsdiqi, sübutudur.
Son dövrlərdə yetişməkdə olan gənc nəslin idman-sağlamlıq tədbirlərinə daha geniş cəlb edilməsi, beynəlxalq səviyyəli idman yarışlarının keçirilməsi üçün nəinki Bakıda, həmçinin respublikamızın bütün iri şəhər və rayonlarında idman-sağlamlıq, olimpiya komplekslərinin yaradılması, Avropa standartlarına uyğun olan müasir təhsil və səhiyyə ocaqlarının, minlərlə xarici turistləri Azərbaycana cəlb edə bilən turizm-istirahət mərkəzlərinin açılması və s. bu istiqamətdə aparılan işlərin uğurlu nəticəsidir. Ölkəmizin son illərdə əldə etdiyi uğur isə onun bütün dünyada nüfuzunun daha da artmasına səbəb olmuş, xalqımızın qədim bir tarixə malik, sülhsevər və beynəlmiləl təbiətli, olduqca qonaqpərvər bir xalq olduğunu bir daha təsdiq etmiş möhtəşəm bir tədbirin – «Avrovizion» mahnı müsabiqəsinin Bakıda çox böyük bir uğurla keçirilməsidir. Dövlət başçımızın rəhbərliyi ilə bu beynəlxalq müsabiqəyə yüksək səviyyədə hazırlıq, onun bu müsabiqələr tarixində ilk dəfə olaraq böyük bir möhtəşəmliklə keçirilməsi bütün dünya xalqları üçün yaddaqalan, mühüm bir hadisə olmuşdur.
– Muxtar müəllim, Azərbaycan parlamenti bu gün gərgin iş qrafiki əsasında fəaliyyət göstərir. Millət vəkili olaraq necə düşünürsünüz, Milli Məclis qarşıdakı dövrdə daha hansı qanun layihələri üzərində işləməlidir?
– Azərbaycan öz milli-mənəvi dəyərlərini qoruyub saxlamaqla yanaşı ümumbəşəri dəyərlərə, o cümlədən Avropanın mütərəqqi dəyərlərinə də tədricən inteqrasiya etməkdədir. Ölkəmiz nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarda təmsil olunur və biz insan hüquq və azadlıqlarını özündə əks etdirən bir çox beynəlxalq konvensiyalara qoşulmuşuq. Bundan əlavə, ölkəmizin sürətli sosial-iqtisadi inkişafı ictimai münasibətlər sistemində, mədəni dəyərlərdə, meyarlarda da müvafiq dəyişikliklərə səbəb olur. Bütün bunlar bəzi hallarda yeni qanunvericilik aktlarının qəbulunu, mövcud qanunlarda müvafiq dəyişikliklərin aparılmasını zəruri edir. Yəni, qanunlarımız cəmiyyətin inkişaf tempindən geri qalmamalı, dövrün tələblərinə, çağırışlarına cavab verməli, cəmiyyətin harmonik inkişafını təmin etməlidir.
Qeyd etdiyiniz kimi, Milli Məclis qanunvericilik aktlarının qəbulu, onlarda zəruri dəyişikliklərin edilməsi sahəsində həqiqətən çox gərgin qrafik əsasında işləyir və daha səmərəli, konkret tədbirlərin görülməsinə yönəlmiş mühüm layihələr üzərində çalışaraq, vacib qərarlar qəbul edir. Təbii ki, qəbul olunmuş hər bir qərar Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi çərçivəsində Vətənimizin ərazi bütövlüyü və təhlükəsizliyinə, xalqımızın daha firavan yaşayışının təmin olunmasına yönəldilir. Bu qərarların bir çoxu uğurla yerinə yetirilməkdədir və hazırda Milli Məclisin gündəliyində ölkəmizin daxili və xarici siyasəti ilə bağlı mühüm layihələrin müzakirələri gözlənilir.
5 il bundan evvel sumqayit ehalisinin 90 faizi, indi ise 60 faizi iwleyir.iwlemeyenler iwleyenlerin agzina baxir
nese yaman yel gəlir e….