üksək texnologiyalar əsri olan dünyamızda elm və təhsilin ən böyük sərvət olduğu, hər cür maddi zənginliyi qabaqladığı müasir yaşamın addımbaaddım təsdiqlədiyi gerçəkliklərdən biridir. Bu baxımdan sivil dünyanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan ölkəmizdə elm və təhsilin inkişafının müstəsna əhəmiyyət kəsb etdiyi şübhəsizdir. Son illər ölkəmizin bu sahədəki inkişaf tempini, eləcə də elm və təhsilə yönəlik marağın stimullaşdırılmasının təmini baxımından atılan addımların miqyasını müəyyənləşdirmək üçün Sumqayıt nümunəsinə nəzər salmaq kifayətdir.
Intellekti ilə hər kəsə meydan oxuyan “titanlar şəhəri”…
53 təhsil müəssisəsinə malik olan Sumqayıtın təhsil göstəriciləri hər zaman yüksək olsa da, son illərin statistikası bu sahədə yeni keyfiyyət və kəmiyyət artımının baş verdiyi təsdiqləməkdədir. Məlumat üçün qeyd edək ki, 2018-ci ilin statistikası göstərir ki, ötən il Sumqayıt şəhərindən ali təhsil müəssisələrinə sənəd verən abituriyentlərin 77%-i məqsədlərinə çatıb, respublikamızın müxtəlif ali təhsil ocaqlarına qəbul olunub. Bundan başqa, Sumqayıt abituriyentlərindən 211 nəfər 600-dən artıq bal toplayıb ki, bu da digər şəhər və rayonların birgə nəticəsindən üstündür. Daha 2 abituriyent isə 700 bal toplamaqla rekord nəticəyə imza atıb. Onu da qeyd edək ki, bu il IV qrup üzrə Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəindən keçirilən imtahanda da ən yüksək nəticəni Sumqayıt şəhər Texniki və Təbiət Elmləri Liseyinin yetirməsi olan Məhəmməd Ağamalıyev göstərib. Belə ki, sumqayıtlı abituriyent 694 bal toplamaqla qrup üzrə rekord göstərici müəyyənləşdirib.
Sumqayıt məktəbliləri müxtəlif olimpiada və müsabiqələrdə də aktiv iştirak etməkdə, yüksək nəticələr göstərməkdədir. 2017-ci ildə Respublika Fənn Olimpiadasının yarımfinal mərhələsinə Sumqayıt şəhərindən 231 şagird yüksəlmişdisə, 2018-ci ildə bu göstərici 299, 2019-cu ildə isə 354 nəfər olub. 23 Sumqayıt məktəblisi isə müxtəlif fənlər üzrə Respublika Fənn Olimpiadasının qalibi adını qazanıb.
Elm və təhsilin ən böyük sərvət olduğunu nəzərə alsaq, o zaman Sumqayıtı bu mənada ölkəmizin ən varlı şəhəri hesab etmək mümkündür.
Uğurun arxasındakı sirr: Təhsil ocaqlarına qayğı, dəmir intizam, təhlil və stimullaşdırma siyasəti…
Sumqayıt təhsil sisteminin əldə etdiyi uğurların təhlili bu nailiyyətlərin arxasında bri sıra məqamların dayandığını göstərir. Bu məqamlardan biri təhsil müəssisələrinə ölkə başçısı, Təhsil Nazirliyi və eləcə də Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyəti səviyyəsində mütəmadi diqət və qayğının göstərilməsi ilə bağlıdır. Qeyd edək ki, Sumqayıtdakı məktəblərin hamısında dam örtüklərinin yenilənməsi, istilik sistemlərinin müasir tələblər səviyyəsində qurulması təmin edilib. Maddi-texniki problemlərin qəti həlli ilə bağlı konkret addımlar atılıb. Təmirə ehtiyacı olan məktəblərdə gərəkli abadlıq işləri aparılıb. Hazırda qəzalı vəziyyətdə olan 9 nömrəli məktəb üçün şəhərin İnşaatçılar qəsəbəsində yeni məktəb inşa edilməkdədir.
Məktəblərdə tədrisin səviyyəsinin yüksəldilməsi məqsədi ilə Sumqayıt Təhsil Şöbəsi tərəfindən məktəblərə ciddi nəzarət edilməkdə, gərəkli tövsiyyə və tapşırıqlar verilməkdədir. Təlim-tədris göstəricilərini yüksəltmək üçün şagird və müəllimlərin stimullaşdırılması, motivasiya edilməsinə xüsusi diqqət yetirən Sumqayıt Təhsil Şöbəsi, imtahanların və olimpiadaların nəticəsi üzrə mütəmadi təhlillər aparmaqda, əlaqədar təhsil müəssiərləini bu təhlillərin nəticəsi ilə tanış etməkdədir.
Ramin Abasov: “Apardığımız təhlillər uğur və uğursuzluqlarımızın səbəblərini müəyyən etməkdə kömək edir”
Sumqayıt Şəhər Təhsil Şöbəsinin aparıcı məsləhətçisi Ramin Abasov saytımıza açıqlamasında imtahan və müsabiqələrin nəticələri ilə bağlı il boyu aparılan təhlillərin bir çox baxımdan mühüm əhəmiyyətə malik olduğunu vurğulayıb:
“Sumqayıt Şəhər Təhsil Şöbəsi olaraq şəhərdəki təhsil müəssisələrində təlim və tədrisin keyfiyyətinin yüksəldilməsində, şagirdlərin təhsilə marağının artırılmasında, onların imtahan və müsabiqələrdə daha yaxşı nəticələr göstərməsində maraqlıyıq və bizim bütün fəaliyyətimiz məhz buna yönəlib. Odur ki, bu sahədə vəziyyəti mütəmadi surətdə yaxşılaşdırmaq üçün bütün imtahanların, müsabiqə və olimpidaların nəticələri tərəfimizdən təhlil edilir, buna uyğun olaraq məktəb və siniflərin reytinqi müəyyənləşdirilir. Biz bu təhlillər vasitəsi ilə hansı məktəb və siniflərin daha yüksək, hansılarının isə daha aşağı nəticə göstərdiyini müəyyən edir, hər iki nəticəni doğuran səbəbləri müəyyənləşdirir, bununla bağlı həmin məktəbləri məlumatlandırırıq. Hətta bəzən olur ki, hər hansı bir sinif imtahanda bir fənnən yüksək, digər fənnən isə aşağı nəticə göstərir. Eyni sinfin müxtəlif fənlər üzrə fərqli nəticələr ortaya qoyması onu göstərir ki, həmin sininfdə bu fənlər üzrə dərs deyən müəllimlər öz işlərinə bu nəticəyə uyğun şəkildə məsuliyyət sərgiləyib. Hansı müəllim ki, öz işinə daha vicdanla və daha məsuliyyətlə yanaşır, onun dərs dediyi şagirdlər daha yüksək nəticə sərgiləyir”.
“Sağlam rəqabət mühitinin formalaşması təhsilin inkişafına təkan verir”
Reytinq cədvəllərinin müəyyənləşdirilməsinin sağlam rəqabət mühitinin formalaşmasına şərait yaratdığını vurğulayan R.Abasov, yüksək göstəriciləri ilə diqqət çəkən məktəb və şagirdlərin təltif edildiyini də qeyd etdi: “Məktəb və siniflərin reytinq cədvəlinin müəyyənləşməsi şəhərdəki təhsil müəssisələri arasında sağlam rəqabət mühitinin formalaşmasına da stimul verir. Bundan başqa, buraxılış imtahanlarında, respublika müsabiqələrində fərqlənən şagird və məktəblər fərxri fərmanlar və təşəkkürnamələrlə təltif edilir. Respublika müsabiqələrində fərqlənən şagirdlərin təltif edilməsi Təhsil Nazirliyi səviyyəsində həyata keçirilir. Qəbul və buraxılış imtahanlarında yüksək nəticələr göstərən şagirdlər isə Sumqayıt Şəhər Təhsil Şöbəsi tərəfindən təltif olunur. Bu cür təltiflər, həvəsləndirmələr digər şagirdlər üçün də stimula çevrilir”.
Universitet və orta məktəb əl-ələ: “Sifarişli gələcəyə” birgə hazırlıq…
Gələcəyin hər kəs üçün qeyri-müəyyən və qaranlıq olduğu, bu səbəbdən də çox zaman narahatlıq doğurduğu kimsəyə sirr deyil. Lakin elm və təhsil yeganə amildir ki, bu qaranlıq və naməlum gələcəyə işıq saçır, “zaman çarxının” arzu və gözləntilərə uyğun şəkildə dövr etməsinə kömək edir. Başqa sözlə desək, istənilən cəmiyyətdə təhsilin inkişafı, elmə yüksək səviyyədə diqqət və qayğının göstərilməsi həmin xalqın və ölkənin gələcək rifahını sığortalayır, onun inkişafını bəribaşdan təmin edir. Bu baxımdan ölkəmizdə, eləcə də onun ən böyük şəhərlərindən biri olan Sumqayıtda elm və təhsilə göstərilən qayğının səviyyəsi bu baxımdan həqiqətən də sevindiricidir.
Sumqayıtda elm və təhsil mühitinin optimallıq göstəricilərindən biri də şəhərdəki təhsil müəssisələri arasında sıx və yaradıcı əlaqənin mövcudluğudur. Sumqayıt Dövlət Universiteti müxtəlif olimpiada və müsabiqələrə şagridlərin hazırlanması məsələsində yaxından iştirak edir. Sumqayıt Dövlət Universiteti ilə orta məktəblər arasında olduqca faydalı əməkdaşlıq mövcuddur. Adıçəkilən universitet “Sabahın alimləri” respublika müsabiqəsinə şagirdlərimizin daha yüksək səviyyədə hazırlanmasına kömək edir. Hansı ki, həmin müsabiqədə də Sumqayıt şagirdləri təqdiredici nəticələr göstərməkdədir. Müsabiqənin final mərhələsinə yüksələn və münsiflər tərəfindən mükafata layiq görülən 50 layihənin 9-u Sumqayıtın payına düşür.
Sumqayıtın 70 illik yubileyi ilə əlaqədar olaraq “Sumqayıtın tarixi və bu günü məktəblilərin gözü ilə” elmi-praktik konfrans təşkil edilib, şəhərin tarixi və bu günü ilə bağlı 16 mövzuda müsabiqə keçirilib. Hansı ki, müsabiqədə fərqlənən yazıların kitab kimi çapı nəzrədə tutulub ki, bu da Sumqayıt Şəhər Təhsil Şöbəsinin, Sumqayıt məktəblilərinin şəhərin 70 illik yubileyinə bir hədiyyəsi olacaq.
“Sumqayıt təcrübəsinin digər şəhərlərdə də yayılmasına ehtiyac var”
Sumqayıtda elm və təhsilə göstərilən diqqətin daha bir nümunsi isə Sumqayıt Dövlət Universitetinin əlaçı tələbələrinin icra başçısının təşəbbüsü ilə “Bələdiyyə” təqaüdü ilə təmin edilməsi ilə bağlıdır. Bu təşəbbüsü dəstəkləyən AMEA-nın Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, tanınmış tarixçi-pedaqoq Dilavər Əzimli bu təcrübənin respublikanın digər bölgələrində yayılmasının vacib olduğunu fikrindədir: “Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətinin təşəbbüsü ilə Sumqayıt Dövlət Universitetinin əlaçı tələbələrinə təqaüdün veriləcəyi xəbərini yalnız alqışlamaq olar. Hesab edirik ki, bu, həm də digər tələbələrin təhsil səviyyəsini yüksəltməyə stimul verə bilər. Çünki bu yolla tələbələrin sosial vəziyyəti də yaxşılaşa bilər. Bu təşəbbüsün geniş yayılması arzuedilən olar. Hər halda bu addım gəncliyə qayğıdır. Bəllidir ki, yaxşı oxuyan tələbələrin əksəriyyəti imkansızdırlar. Onlar həm də müxtəlif sahələrdə işləyirlər. Bu da dərs keyfiyyətinə mənfi təsir göstərir. Bu mənada bu təşəbbüsü bəyənirik!!!”
Seymur ƏLİYEV