BBC Mədəniyyət dünya kinosunun bu günə kimi ərsəyə gəlmiş, qeyri-ingilisdilli ən yaxşı filmlərini müəyyən etmək üçün 43 ölkədən olan 209 film tənqidçisinə müraciət edib. Beləliklə, ilk 100-yə daxil olan filmlər…
Sorğuda iştirak edən tənqidçilərin hər birindən dünya kinosunda ən çox bəyəndikləri 10 filmi sadalamaqları istənilib. Siyahıda daha çox yer alan filmlər, ardıcıllığa görə ilk 100-lükdə yerini alıb.
Bu 100 film 24 ölkə, 19 dil və 67 rejissora aiddir. Siyahıya daxil olan filmlərin 27-si fransız, 12-si Çin və 11-i isə italyan və yapon dilindədir.
Film tənqidçilərinin 94-ü qadın olsa da, ilk 100-lüyə daxil olan filmlərin sadəcə dördü qadın rejissora məxsusdur. Siyahının dörddə biri Qərbi Asiya filmlərindən ibarətdir.
Siyahıya başçılıq edən film də yapon rejissoru Akira Kurosawa-nın 1954-cü ildə çəkdiyi “Yeddi samuray” filmidir.
Maraqlısı odur ki, dünyanın hər yerindən olan tənqidçilər bu filmi siyahısına daxil etsə də, altı yapon tənqidçisinin siyahısında Kurosawa-nın bir dənə də olsun filmi yer almayıb.
Siyahı bir daha göstərir ki, gözəl bir filmin ləzzətini hiss etmək üçün sərhədlər və dil maneə deyil. Bir ölkəyə məxsus film təbii olaraq oranın tarixini və şəxsiyyətini əks etdirsə də, kinonun universal bir dili var.
BBC Mədəniyyətin sorğusu ortaya bir şeylər qoymaqla yanaşı müzakirələr yaratmaq məqsədi də daşıyır. Bu, mütləq siyahı deyil və hamını məmnun etməyin mümkün olmadığı da məlumdur. (bbc.com)
Beləliklə, dünya kinosunun ən yaxşı 100 filminin siyahısı…
1. Yeddi Samuray (Seven Samuari – Akira Kurosawa, 1954)
2. Velosiped oğruları (Bicycle Thieves – Vittorio de Sica, 1948)
3. Tokio hekayəsi (Tokyo Story – YasujirôOzu, 1953)
4. Rashomon (Akira Kurosawa, 1950)
5. Oyunun qaydası (The Rules of the Game – Jean Renoir, 1939)
6. Persona (Ingmar Bergman, 1966)
7. 8 1/2 (Federico Fellini, 1963)
8. 400 Zərbə (The 400 Blows – François Truffaut, 1959)
9. Sevgi zamanı (In the Mood for Love – Wong Kar-wai, 2000)
10. Şirin həyat (La Dolce Vita – Federico Fellini, 1960)
11. Nəfəssiz sevgililər (Breathless – Jean-Luc Godard, 1960)
12. Əlvida kənizim (Farewell My Concubine – Chen Kaige, 1993)
13. M (Fritz Lang, 1931)
14. Jeanne Dielman, 23 Commerce Quay, 1080 Brussels (Chantal Akerman, 1975)
15. Pather Panchali (Satyajit Ray, 1955)
16. Metropolis (Fritz Lang, 1927)
17. Aguirre: Tanrının Qəzəbi (Aguirre, the Wrath of God – Werner Herzog, 1972)
18. Məyusluq şəhəri (A City of Sadness, Hou Hsiao-hsien, 1989)
19. Əlcəzair Müstəqillik Müharibəsi (The Battle of Algiers – GilloPontecorvo, 1966)
20. Güzgü (The Mirror – Andrei Tarkovsky, 1974)
21. Ayrılıq (A Separation – AsgharFarhadi, 2011)
22. Pan-ın cəngəlliyi (Pan’s Labyrinth – Guillermo del Toro, 2006)
23. Jeanne D’arc-ın Əzabı (The Passion of Joan of Arc – Carl Theodor Dreyer, 1928)
24. Potemkin Zırehlisi (Battleship Potemkin – Sergei M Eisenstein, 1925)
25. Yi Yi (Edward Yang, 2000)
26. Cənnət Sineması (Cinema Paradiso – Giuseppe Tornatore, 1988)
27. Arı Pətəyinin Ruhu (The Spirit of the Beehive – Victor Erice, 1973)
28. Fanny and Alexander (Ingmar Bergman, 1982)
29. Yaşlı cavan oğlan (Oldboy – Park Chan-wook, 2003)
30. Yeddinci Möhür (The Seventh Seal – Ingmar Bergman, 1957)
31. Başqalarının həyatı(The Lives of Others – Florian Henckel von Donnersmarck, 2006)
32. Anam haqqında hər şey (All About My Mother – Pedro Almodóvar, 1999)
33. Oyun vaxtı (Playtime – Jacques Tati, 1967)
34. Arzunun qanadları / Berlin üzərindəki səma (Wings of Desire – WimWenders, 1987)
35. Leopard (The Leopard – Luchino Visconti, 1963)
36. Böyük İllyuziya (La Grande Illusion – Jean Renoir, 1937)
37. Ruhların Qaçışı (Spirited Away – Hayao Miyazaki, 2001)
38. Daha parlaq yay günü (A Brighter Summer Day, Edward Yang, 1991)
39. Yaxın çəkiliş (Close-Up – Abbas Kiarostami, 1990)
40. Andrey Rublev (Andrei Tarkovsky, 1966)
41. Yaşamaq (To Live – Zhang Yimou, 1994)
42. Allahlar şəhəri (City of God – Fernando Meirelles, Kátia Lund, 2002)
43. Gözəl iş (Beau Travail – Claire Denis, 1999)
44. 5-dən 7-yə Cleo (Cleo from 5 to 7 – AgnèsVarda, 1962)
45. L’Avventura (Michelangelo Antonioni, 1960)
46. Cənnətin uşaqları (Children of Paradise – Marcel Carné, 1945)
47. 4 Ay, 3 Həftə, 2 Gün (4 Months, 3 Weeks and 2 Days – Cristian Mungiu, 2007)
48. Viridiana (Luis Buñuel, 1961)
49. İz Sürücüsü (Stalker – Andrei Tarkovsky, 1979)
50. L’Atalante (Jean Vigo, 1934)
51. Şerbur çətirləri (The Umbrellas of Cherbourg – Jacques Demy, 1964)
52. Təsadüfi Balthazar (Au Hasard Balthazar – Robert Bresson, 1966)
53. Gecikən Bahar (Late Spring – YasujirôOzu, 1949)
54. Eat Drink Man Woman (Ang Lee, 1994)
55. Jules ve Jim (Jules and Jim – François Truffaut, 1962)
56. Chungking Express (Wong Kar-wai, 1994)
57. Solaris (Andrei Tarkovsky, 1972)
58. The Earrings of Madame de… (Max Ophüls, 1953)
59. Gəl ve Gör (Come and See – Elem Klimov, 1985)
60. Le Mepris / Contempt (Jean-Luc Godard, 1963)
61. Sansho the Bailiff (Kenji Mizoguchi, 1954)
62. Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty, 1973)
63. Kiçik şəhərdə bahar (Spring in a Small Town, Fei Mu, 1948)
64. Üç Rəng: Mavi (Three Colours: Blue – Krzysztof Kieślowski, 1993)
65. Ordet (Carl Theodor Dreyer, 1955)
66. Qorxu ruhu gəmirir (Ali: Fear Eats the Soul – Rainer Werner Fassbinder, 1973)
67. Yox edən mələk (The Exterminating Angel – Luis Buñuel, 1962)
68. Ugetsu (Kenji Mizoguchi, 1953)
69. Sevgi (Amour – Michael Haneke, 2012)
70. Batan Günəş (L’Eclisse – Michelangelo Antonioni, 1962)
71. Birlikdə xöşbəxt (Happy Together, Wong Kar-wai, 1997)
72. Yaşamaq (Ikiru – Akira Kurosawa, 1952)
73. Kameralı adam (Man with a Movie Camera – DzigaVertov, 1929)
74. Dəli Pierro (Pierrot Le Fou – Jean-Luc Godard, 1965)
75. Gündüz gözəli (Belle de Jour – Luis Buñuel, 1967)
76. Sənin Ananı! (Y Tu Mamá También – Alfonso Cuarón, 2001)
77. Konformist (The Conformist – Bernardo Bertolucci, 1970)
78. Pələng və Əjdaha (Crouching Tiger, Hidden Dragon – Ang Lee, 2000)
79. Ran (Akira Kurosawa, 1985)
80. Gənc və lənətlənmiş / The Young and the Damned (Luis Buñuel, 1950)
81. Celine and Julie qayıqda (Celine and Julie go Boating, Jacques Rivette, 1974)
82. Amelie (Jean-Pierre Jeunet, 2001)
83. Sonsuz küçələr (La Strada – Federico Fellini, 1954)
84. Burjuaziyanın sirli cazibədarlığı (The Discreet Charm of the Bourgeoisie – Luis Buñuel, 1972)
85. Umberto D (Vittorio de Sica, 1952)
86. La Jetee (Chris Marker, 1962)
87. Kabiriyanın gecələri (The Nights of Cabiria – Federico Fellini, 1957)
88. Son xrizantemaların hekayəsi (The Story of the Last Chrysanthemum – Kenji Mizoguchi, 1939)
89. Yabanı Çiyələk (Wild Strawberries – Ingmar Bergman, 1957)
90. Sevgilim Hiroşima (Hiroshima Mon Amour – Alain Resnais, 1959)
91. Rififi (Jules Dassin, 1955)
92. Bir evlilikdən mənzərələr (Scenes from a Marriage – Ingmar Bergman, 1973)
93. Qırmızı fənərlər (Raise the Red Lantern – Zhang Yimou, 1991)
94. Dostumun evi hardadır? (Where is the Friend’s Home? – Abbas Kiarostami, 1987)
95. Ukigumo / Floating Clouds (MikioNaruse, 1955)
96. Shoah (Claude Lanzmann, 1985)
97. Albalının dadi (Taste of Cherry – Abbas Kiarostami, 1997)
98. Günəş istiliyində (In the Heat of the Sun, Jiang Wen, 1994)
99. Kül və Almaz (Ashes and Diamonds – Andrzej Wajda, 1958)
100. Dumanlı Mənzərələr (Landscape in the Mist – Theo Angelopoulos, 1988)